Legende van Rheebruggen

De vijand had de burcht in brand gestoken en de drie kinderen van de omgekomen burchtheer zwierven rond. Ze klopten aan bij een jager en vroegen om onderdak en voedsel. De kinderen worden door de “Beuze jeager” in stukken gehakt en in een pekelvat gestopt. Als Sint Nicolaas na zeven jaar weer langs komt, haalt hij de kinderen er gezond en wel weer uit.

De jongste van de kinderen zou de burcht weer hebben opgebouwd.

Maar er bestaan ook andere versies van het verhaal.

Hier volgt het gedicht van J. Steenbergen over de Beuze Jaeger.

Reebroggens Borgt was offebraand;
Drij kiender dwêlden um deur ‘t laand,
Zij hadden honger, waeren kold,
En zwörven krietend um in ‘t wold.

Zij klopten bij ‘n jaeger an:
“Ontfarm! ontfarm joe, beste man!
De viiand kwaemp – stak ‘t huus in braand,
En lee oeze Olden (1) neer in ’t zaand.”

“O arme schoap! wat bitter kruus!
Wat bê’joa kold! koompt gauw in huus!
Warmpt oe bij ‘t vuur en vreest gien nood,
Slaept op mien stroo en eet mien brood.”

Maor doe zij waeren binnentreen
Greep eur dê Oeger(2) één veur één,
Houwt mit ê biel eur leden fien,
En kuupt ze in ’t vat, as zult van ‘t zwien.

Sunt Nicloas kwaëmp noa zeuven joar
Van veere reizen ook ees doar;
Hij klöpte mee bij d’Oeger an,
En reup: laet binnen mij, goë man!

“Koompt binnen, heerschop”, zee de boas,
“Zet an ê heerd joe, Suntercloas!”
De Sunt zee: “k dee ‘n wieden tocht,
Vund nargens stee, woar ‘k eten mocht.

“ ‘k Heb zeunemelk met kruderien(3).’
‘“Da’s kost, ‘n Sunt neet antebien.”’
‘k Slae rempen (4) ‘n ei twee, drij in’ pan.’
‘“Da’s kost, dê’k neet verdraegen kan!”’

“ ‘k Heb in ê spinde ‘n hartebolt’…
‘“Gien hartebolt, moar wat uut ‘t zolt!
Uut’t kupien doar, maek mij wat kloar;
‘t Is vleis, ezult veur zeuven joar.”’

Pas zee dat woord nog Suntercloas,
Of ‘t wörde gries en greun den boas;
Hij griende luud, wol deur heruut,
En docht zuk (5) kant al ‘s duvels buut.

“O jaeger! jaeger! neet ebeeft!
Want dê berouw teunt – God vergeeft!”
Sunt Nicloas lee nou op den raand
Van ‘t vat, drij vingers van zien haand,

En uut ê kuup op d’ êgen stond,
Rees ‘t drijtal kiender frisch en zond(6),
En ‘t eerste zee: wat sleup ik zacht!
Het tweede: wat ‘n lange nacht!

Het darde: ‘k dreumde wisse en kloar –
‘k Was in den hemel – zeuven joar!
De jaeger trök noa Rome hen,
En störf in ‘t kloëster Bethlehem.

De kiender raekten hoog in staand:
‘t Oldst wörde Drost van Drenthelaand;
Het tweede – ook ‘n grootmachtig heer
Bouwde op het huus Reebrogge weer;
Het darde wörde ‘n Vörst der Kark,
Looft God den Heer veur ‘t wonderwark.

A. Steenbergen.

(1) Olden; ouders.
(2) Oeger; menseneter, van ’t franse ogre.
(3) Zeunemelk mit kruderien; karnemelk, gekookt met
grutten en brood en gekruid met anijs.
(4) Rempen; schielijk, dadelijk.
(5) Zuk; zich.
(6) Zond; gezond. Op vele plaatsen in Drenthe laat men zowel de lidwoorden, als de voorvoegsels van bijwoorden,  deel- en bijv. naamwoorden, weg.